Door een onderzoeker van de Vrije Universiteit Amsterdam is op initiatief van de Stichting Dijkwacht Buren onderzoek uitgevoerd naar het gebruik en toekomstige ontwikkeling van een uiterwaardengebied van de Neder-Rijn in de gemeente Buren: het gebied vanaf de pont bij Ingen tot aan het Amsterdam-Rijnkanaal bij Rijswijk. Het ging hierbij om het huidige gebruik en duurzame ontwikkelingsmogelijkheden voor de toekomst. Het rapport geeft inzage in wat er leeft bij een deel van de inwoners over de beleving en ontwikkeling van het gebied. Het is daarmee een van de bouwstenen voor de invulling van het omgevingsprogramma Uiterwaarden. Een belangrijke rol hierbij speelt het beleid van het rijk. Dit is voor een deel vastgelegd in de Beleidslijn grote rivieren. Het onderzoek is onlangs aangeboden aan de gemeenteraad.  Gemeentebelangen Buren heeft een korte inhoudelijke reactie gegeven op het rapport.

Ook verwijzen wij u graag naar de Actualisering beleidslijn grote rivieren > Lees meer

Reactie van de fractie van Gemeentebelangen Buren op het Uiterwaarden onderzoek Dijkwacht - 30 oktober 2024

Algemeen:

Het rapport geeft inzage in wat er leeft bij een deel van de inwoners over de beleving en ontwikkeling van het gebied. Het is daarmee een van de bouwstenen voor de invulling van het omgevingsprogramma Uiterwaarden.

Samenvatting onderzoek:

Begin 2024 hebben bewoners en andere belanghebbenden hun ideeën voor en wensen over dit gebied op de kaart gezet in een bijeenkomst georganiseerd door Dijkwacht Buren. In het onderzoek zijn deze ideeën en wensen nader verkend. Hierbij zijn naast de deelnemers aan de bijeenkomst ook de voorkeuren van andere belanghebbenden meegenomen.

Reactie gemeentebelangen:

Deze bijeenkomst is ook bezocht door vertegenwoordigers van onze fractie. Een goede bijeenkomst, maar ook intern gericht. De drempel voor aanmelding lag nogal hoog door de eis van aanmelding via e-mail. Onze ervaringen geven aan dat je dan heel voorzichtig moet zijn met conclusies over het niveau van de representatie. Bovendien was de belangvertegenwoordiging beperkt: geen recreatieondernemers, geen grondeigenaren, geen verenigingen, geen vertegenwoordigers van Uiterwaarden, Fruitdelta, RBT e.d.

Samenvatting onderzoek:

Door onderzoeker is onderzoek uitgevoerd naar het gebruik en toekomstige ontwikkeling van een uiterwaardengebied van de Neder-Rijn in de gemeente Buren: het gebied vanaf de pont bij Ingen tot aan het Amsterdam-Rijnkanaal bij Rijswijk. Het ging hierbij om het huidige gebruik en duurzame ontwikkelingsmogelijkheden voor de toekomst.

Reactie gemeentebelangen:

De focus ligt bij het onderzoek nogal op Maurik. Dat blijkt niet alleen uit de naam van het onderzoek, maar ook uit de inhoud daarvan.

Samenvatting onderzoek:

In 2022 heeft de overheid daarom aanvullende beleid uitgezet om op een integrale manier op de aankomende opgaven in te spelen. Een belangrijke keuze hierbij is geen enkele bouw meer toe te staan in de uiterwaarden van de grote rivieren, om ervoor te zorgen dat vergroting van de afvoercapaciteit ook in de toekomst mogelijk zal zijn. De nieuwe richting in het beleid rondom de rivieren is vastgelegd in een brief van de Minister voor Infrastructuur en Waterstaat aan de Tweede Kamer en aan de gemeenten, provincies en waterschappen die hierover gaan.

Reactie gemeentebelangen:

De stelling dat er geen enkele bouw meer wordt toegestaan is tekort door de bocht. De nieuwe richting is in april 2024 op dit onderdeel geconcretiseerd via een eerste aanpassing van de richtlijn Ruimte voor de rivier.  Het ministerie heeft een uitgebreide toelichting gegeven op de mogelijkheden en onmogelijkheden in de uiterwaarden. Hierin worden ook vragen gesteld en beantwoord over wat de aangepaste beleidslijn betekent voor bestaande recreatieve voorzieningen en nieuwe recreatie- en toeristische faciliteiten. Er zijn beperkte uitbreidingsmogelijkheden. Ook is er onder voorwaarden ruimte voor nieuwe faciliteiten.

Samenvatting onderzoek:

Het aantal vakantiehuisjes is snel aan het groeien.

Reactie gemeentebelangen:

Deze stelling is onjuist en tendentieus.  Het aantal kampeermiddelen is niet uitgebreid en is zelfs verminderd (vooral Soof en Marinapark).  Het is van belang om de feiten hier goed te benoemen. In de afgelopen periode zijn hierover in de diverse perspublicaties nogal wat onjuist aannames gepresenteerd die de beeldvorming sterk beïnvloeden. Het aantal kampeermiddelen is in zijn algemeenheid juist afgenomen. Dat heeft bijvoorbeeld ook consequenties voor het aantal verkeersbewegingen op de dijken. Je zult onderzoek moeten doen naar de feitelijke situatie.

Samenvatting onderzoek:

Onderzoeksvragen. In dit onderzoek komen de volgende vragen aan de orde: wat is de huidige regelgeving? En wie zijn de belanghebbenden die relevant zijn voor de ontwikkeling van het gebied tussen Rijswijk en Ingen, en wat zijn hun voorkeuren?

De antwoorden kunnen inzicht bieden in de manier waarop beleid in de praktijk kan worden vertaald. Er zijn kansen, maar er zijn ook obstakels die spanningen laten ontstaan. Met dit onderzoek is er een kans dat de besluitvorming in de raad van de Gemeente Buren een goede impuls krijgt in de richting van duurzame ontwikkeling in de uiterwaard en in de regio.

Reactie gemeentebelangen:

De kring van belanghebbenden is naar onze mening veel breder dan de belanghebbenden die bij het onderzoek zijn betrokken. Zie ook onze opmerking over de betekenis van de informatiebijeenkomst.

Het gebied Eiland van Maurik is een belangrijk watersportgebied met zo’n 800 ligplaatsen. De ligplaatshouders komen uit de gemeente Buren en de directe omgeving. Er zijn 4 jachthavens in dit gebied. Er zijn 3 watersportverenigingen. Deze zijn niet betrokken bij het onderzoek.

Ook niet betrokken is Fruitdelta Rivierenland. De gemeenten in Rivierenland hebben een gezamenlijke regiovisie vastgesteld, waarbij het Eiland van Maurik is aangewezen als gebied met een regionale toerisme- en recreatiefunctie. Als voorbeeld het recreatiestrand op het Eiland van Maurik. Dit strand trekt ieder jaar vele duizenden bezoekers uit de regio. In het onderzoek wordt geen melding gemaakt van deze regionale functie!

Er vinden in het gebied  meer activiteiten plaats dan in het onderzoek worden benoemd, zoals voetgolf, EVM19-activiteiten. In het onderzoek worden deze zeer marginaal benoemd.

Uiterwaarde is overigens geen particuliere organisatie, maar een gemeenschappelijke regeling van gemeenten met daaronder een aantal uitvoering BV’s.

Beleidsuitgangspunten gemeente Buren (vastgesteld door de gemeenteraad in Omgevingsvisie en Visie op recreatie en toerisme)

Doorgroeimogelijkheden in recreatie ontwikkelingsgebieden Om recreatie als economische kans te benutten, maar de rust en ruimte in het gebied te behouden wijzen we enkele recreatie ontwikkelingsgebieden aan. Deze gebieden hebben al een concentratie aan functies of kennen (door ontgronding) een transformatie waardoor het landschap al aan verandering is blootgesteld. Nieuwe locaties zijn goed bereikbaar van buitende gemeente, waardoor de verkeerdruk niet onevenredig toeneemt. We zien Lingemeren, Eiland van Maurik met een zone rondom het eiland van Maurik, stad Buren en De Meent samen met De Molenkampen als de gebieden waar recreatie een kernactiviteit is. Eiland van Maurik: omdat het recreatiegebied ‘Eiland van Maurik’ buitendijks en in een kwetsbaar natuurgebied ligt zijn we terughoudend bij uitbreidingen van het recreatie-ontwikkelingsgebied. Daarom beperken we nieuwe functies tot herontwikkeling van bestaande bebouwde locaties (steenfabrieken, erven) of direct aansluitend op het eiland van Maurik. In de uiterwaarden hebben we enkele voormalige steenfabrieken waar eventueel nieuwe ontwikkelingen mogelijk kunnen zijn.

Tot slot:

In het rapport wordt aangegeven dat een verbetering van de biodiversiteit mogelijk is door toepassing van Agroforestry. Hiermee kunnen pluktuinen worden gecombineerd met natuurbeheer. 

Wij vinden het een gemiste kans dat in het onderzoek de bestaande natuurwaarden en de bestaande biodiversiteit niet tot nauwelijks zijn meegenomen. Er wordt wel gesproken over "nieuwe" natuur, maar totaal niet over de "oude" natuur.